Dlaczego ryby gonią się po akwarium?
Jeśli masz akwarium z rybkami, prawdopodobnie przynajmniej raz przeszła ci przez głowę myśl: „Dlaczego moje ryby gonią się po akwarium?”. Jako odpowiedzialny hodowca ryb, to normalne, że się martwisz. Czy ciągłe gonitwy są niebezpieczne? Czy jest to znak ostrzegawczy, że musisz wprowadzić pewne zmiany w swoim akwarium?
Posiadanie wielu ryb akwariowych różnych gatunków w jednym akwarium bez wcześniejszego zbadania ich kompatybilności jest receptą na katastrofę.
Chociaż nie wszystkie gonitwy po akwarium są niebezpieczne, możesz skończyć z kilkoma ofiarami, jeśli sprawy wymkną się spod kontroli. Niektóre rodzaje gonitw są całkiem naturalne w akwarium towarzyskim.
Dobrą wiadomością jest to, że zazwyczaj możesz stwierdzić, czy gonitwa jest normalna/oczekiwana, czy też jest to sytuacja, którą należy natychmiast rozładować. Zestresowane, zastraszane, nękane lub zranione ryby z pewnością będą wymagały Twojej interwencji.
Jakie są przyczyny gonitw między rybkami?
Nauczenie się odróżniać sytuacje, w których ryby gonią się nawzajem, co jest naturalne, od tych, w których jedna (lub więcej) ryba jest nękana, pomoże Ci dostosować aranżację akwarium tak, aby wszystkie ryby były bezpieczne, zdrowe i szczęśliwe.
Wymienię 6 głównych powodów, dla których ryby gonią się nawzajem w akwarium:
Terytorialność
Istnieje kilka rodzajów zachowań terytorialnych, w zależności od tego, co wyzwala naturalne instynkty ryb:
- Terytorialność samotnych gatunków ryb
Istnieją gatunki ryb, które po prostu wolą swoje własne towarzystwo i mogą negatywnie reagować na naruszanie ich przestrzeni przez inne gatunki ryb, które są bardziej towarzyskie lub mają zabawowy charakter.
W takim przypadku samotna ryba goniąca bardziej zabawowego partnera w akwarium nie stanie się agresywna, chyba że samotnik zostanie osaczony i poczuje się zagrożony.
- Terytorialność podczas rozmnażania
Samice ryb i samce niektórych gatunków stają się terytorialne, gdy ich partnerzy z akwarium zbliżą się zbyt blisko ich miejsca rozrodu. Jest to normalne zachowanie i znak, że przyszli rodzice będą chronić ikrę.
Jeśli tego typu zachowania między parą tarliskową a innymi rybami robią się agresywne, powinieneś przenieść ciężarne ryby/jaja do innego zbiornika lub zamontować specjalny kotnik.
- Terytorialność wobec nowo przybyłych
Zazwyczaj w akwarium towarzyskim ustala się pewna hierarchia po tym, jak każda ryba dostaje swoją kolej na testowanie granic i jest testowana przez swoich akwariowych kolegów.
Nowo wprowadzona ryba może być ścigana w ramach pokazu terytorialności. Ten rodzaj gonitwy powinien ustąpić, gdy wszystkie ryby dostaną swoją kolej na interakcję z nowo przybyłym i znajdzie on swoje miejsce w hierarchii.
Okazywanie dominacji
Okazywanie dominacji wśród przedstawicieli tego samego gatunku może przypominać pościgi. Gatunki ławicowe zwykle mają samca alfa, który próbuje pokazać dominację, tak jak robiłby to na wolności.
Gupiki są znane z tego typu gonitw, ale nie powinny one wyglądać agresywnie ani powodować żadnych ofiar śmiertelnych.
Zdarzają się przypadki, w których samce walczące o dominację mogą prowadzić do obrażeń, ale takim sytuacjom można zapobiec.
Jeśli ławica ryb jest zbyt mała, dominujący samiec może wyrządzić pewne szkody, ponieważ gonitwy mogą przerodzić się w bójki. W takim przypadku najłatwiej jest dodać więcej ryb tego samego gatunku.
Samiec alfa będzie miał mniej czasu na skupienie się tylko na jednym lub dwóch osobnikach, co powinno skłonić go do ograniczenia nękania.
Źle dobrana obsada w akwarium
Każdy poradnik dotyczący opieki nad rybami zawiera listę ryb w akwarium, kompatybilnych gatunków i/lub listę gatunków ryb, z którymi powinieneś unikać łączenia ryb w pary. Tego typu informacje są zwykle udostępniane przez akwarystów, ponieważ doświadczyli oni, jak poważne mogą być konsekwencje niekompatybilności w akwarium.
Umieszczanie drapieżników i ryb, które uważają za ofiary w tym samym zbiorniku i oczekiwanie, że wszystko pójdzie gładko tylko dlatego, że są to ryby domowe, jest błędem początkujących akwarystów (lub ignorantów).
Agresywne ryby będą nękać mniej energiczne gatunki ryb do tego stopnia, że ciągłe gonienie i uszczypnięcie może spowodować trwałe uszkodzenie/śmierć.
Jeśli planujesz założyć akwarium społecznościowe, powinieneś upewnić się, że wszystkie ryby, które planujesz kupić, mają zgodny temperament.
Jeżeli już posiadasz niekompatybilne ryby żyjące w tym samym zbiorniku, możesz znaleźć obejście (więcej na ten temat w dalszej części artykułu!), ale jeśli wszystko inne zawiedzie, jedynym rozwiązaniem może być rozdzielenie ich do różnych zbiorników.
Rywalizacja o pokarm
Jednym z największych wyzwań dla początkujących akwarystów podczas zakładania pierwszego akwarium środowiskowego jest ustalenie dobrej rutyny karmienia, która uwzględnia potrzeby / nawyki żywieniowe każdego gatunku ryb.
Rywalizacja o pokarm może powodować, że ryby będą gonić się nawzajem po akwarium w niezbyt zabawny sposób. Jeśli pokarmu jest mało lub jeśli masz zbyt wiele ryb żywiących się tym samym rodzajem pokarmu, z pewnością dojdzie do agresywnych gonitw.
Słabsze lub bardziej płochliwe ryby mogą paść ofiarą głodu, a w skrajnych przypadkach nawet kanibalizmu.
Zapewnienie wystarczającej ilości pokarmu/składników odżywczych i dostosowanie odpowiedniej pory karmienia to sposób na powstrzymanie ryb przed rywalizacją o pożywienie.
Rytuały godowe i zaloty
Jeśli samce ryb tego samego gatunku nagle zaczynają się gonić, oznacza to, że sezon godowy jest tuż za rogiem. Ten rodzaj gonitwy jest naturalny i zmniejszy się, gdy samce ustalą, który z nich ma prawo do rozmnażania.
Istnieje jeszcze jeden rodzaj gonitw związanych z okresem godowym, który może być nieco bardziej problematyczny. Gdy stosunek samców do samic w akwarium jest nieproporcjonalny, rytuał godowy może skutkować wyczerpującym nękaniem obecnych samic.
Doskonałym przykładem tego typu zachowań godowych jest Zmienniak Plamisty. Potrzebują one co najmniej 3 do 4 samic na jednego samca, aby gonitwa godowa przebiegała spokojnie. Jeśli więc zauważysz, że większość gonitw jest skierowana na samice, zdecydowanie powinieneś rozważyć dodanie większej liczby samic, aby zrównoważyć sytuację.
Jeśli zauważysz, że samice gonią samce, jest to albo znak, że są gotowe do krycia, albo działają w samoobronie. Samice będą przeganiać niedominujące samce i nadgorliwych prześladowców podczas zalotów.
Za duża ilośc rybek
Możesz łatwo przepełnić zbiornik, a to może skłonić Twoją obsadę do ścigania się nawzajem w ramach mieszanki terytorialności i samoobrony. Przepełnione akwarium może sprawić, że nawet najbardziej towarzyskie gatunki ryb poczują się zestresowane i zaczną zachowywać się agresywnie.
Kiedy zatłoczenie staje się czynnikiem wywołującym agresywne gonitwy?
- Gdy akwarium jest zbyt małe w stosunku do liczby/wielkości żyjących w nim ryb;
- Nie ma wystarczająco dużo otwartej przestrzeni do pływania;
- W jednym zbiorniku znajduje się zbyt wiele dodatków (wyposażenie zbiornika, elementy wystroju, kamyki, rośliny, kotniki).
Gonienie się ryb jest normalnym zachowaniem
Gonienie się ryb w akwarium jest normalnym zachowaniem! Nie wszystkie gonitwy powinny być postrzegane jako „sytuacja”, którą musisz rozwiązać.
Oczywiście, istnieje wiele zachowań związanych z gonitwami, które dla ciebie mogą wyglądać jak zabawa, a w rzeczywistości są stresującą sytuacją dla goniących się ryb.
Zabawne gonitwy między rybami to ich sposób na interakcję. Robią to w celu tworzenia więzi społecznych, ustalania hierarchii i znajdowania partnerów do godów. To naturalne zachowania, w których nie powinieneś przeszkadzać!
Zupełnie inną historią jest gonitwa, która przeradza się w walkę lub zastraszanie.
Jak zapobiec walce ryb?
Kiedy gonitwa między rybami przeradza się w walkę, zazwyczaj zauważysz następstwa agresywnego zachowania po zakończeniu walki. Obrażenia są dowodem na to, że ryby nie tylko gonią się nawzajem, ale będą nadal walczyć, chyba że wprowadzisz pewne zmiany w aranżacji akwarium.
Obserwuj ryby pod kątem:
- uszczypnięcia lub rozszczepienia płetw
- brakujących kawałków łusek
- zadrapań
- nietypowych zmian w zachowaniu jednego osobnika
- widocznych obrażeń, które wymagają poddania zranionej ryby kwarantannie.
Najskuteczniejszym sposobem na powstrzymanie ryb przed walką jest zajęcie się czynnikami, które wywołują agresywne zachowanie. Niezależnie od tego, czy walki toczą się o prawa godowe, dominację, pożywienie czy terytorium, musisz albo wprowadzić odpowiednie zmiany, albo oddzielić dwóch agresorów w różnych zbiornikach.
Jak zaprzestać agresji między rybami?
Każda tabela kompatybilności ryb w akwarium powie Ci, że ryby półagresywne/agresywne powinny być trzymane z gatunkami ryb o podobnym temperamencie. Jeśli nie zastosujesz się do tego zalecenia, znęcanie się będzie gwarantowane!
Nękanie może zacząć się jako nieszkodliwa gonitwa, ale gdy jedna ryba jest wielokrotnie atakowana, sprawy mogą przybrać gorszy obrót.
Możesz jedynie zmienić aranżację akwarium (aquascaping), aby zapewnić słabszym rybom wystarczającą liczbę kryjówek i miejsc schronienia. Nieustępliwy dręczyciel może zranić (i ostatecznie zabić) swoją ofiarę.
Ciężarne samice, już zranione ryby, nowi przybysze i płochliwe spokojne ryby zazwyczaj stają się ofiarami nękania tych silniejszych.
Jedynym w 100% skutecznym sposobem na powstrzymanie natarczywego osobnika przed znęcaniem się nad innymi rybami jest przeniesienie go do innego akwarium, w którym jego towarzysze mają taki sam temperament.
Terytorialne gatunki ryb
Terytorializm może wyglądać inaczej w zależności od gatunku ryb.
Podczas gdy samotne ryby będą przeganiać każdą rybę, która naruszy ich granice przestrzeni, niektóre ryby będą traktować terytorium w taki sam sposób, w jaki traktują swoją dominację nad samicami.
Dzieje się tak, gdy 2 samce tego samego gatunku będą walczyć na śmierć i życie (tak jak robią to samce bojowników wspaniałych).
Samce wykazujące agresję terytorialną będą nawet ścigać i atakować samce innego gatunku, jeśli mają podobne cechy fizyczne i kolory.
Popularne gatunki ryb terytorialnych:
- Arowana
- Skalary
- Bojownik Wspaniały
- Pielęgnica Pawiooka (Ocznik)
Półagresywne/agresywne gatunki ryb:
Ryby półagresywne mogą dzielić zbiornik z równie temperamentnymi gatunkami ryb, jeśli akwarium jest wystarczająco duże dla liczby i wielkości ryb, które rozważasz.
Posiadanie jednego samca z każdego gatunku jest dobrym środkiem zapobiegawczym, który możesz podjąć, aby ograniczyć agresywne pościgi do minimum.
Popularne półagresywne gatunki ryb:
- Skalar
- Prętnik Karłowaty (Gourami)
- Bojownik Wspaniały
- Kolcobrzuch Zielony
Agresywne ryby najlepiej trzymać w akwarium jako pojedynczy gatunek, ponieważ zazwyczaj są one okrutnymi drapieżnikami, które szybko zjedzą każdego potencjalnego współmieszkańca zbiornika.
Potrzebują dużo miejsca do pływania, karmienia i przestrzeni „osobistej”, nawet jeśli dzielą zbiornik z przedstawicielami własnego gatunku. Zaleca się ostrożność!
Popularne agresywne gatunki ryb, które nie mogą bezpiecznie dzielić zbiornika z innymi rybami:
- Arowana srebrna
- Sum czerwonoogonowy
- Niszczuka krokodyla
- Goliat Tygrysi
Aquascaping – wskazówki, które zapobiegną wzajemnemu ściganiu się ryb
Jeśli czujesz, że atmosfera w Twoim akwarium staje się coraz bardziej napięta, mimo że masz kompatybilnych partnerów dzielących akwarium, możesz użyć pewnych aquascapingowych metod, aby utrzymać w miarę spokojne relacje.
Gdy zabawne gonitwy przeradzają się w zastraszanie lub walkę, ryby, które czują się zagrożone, instynktownie szukają kryjówki. Możesz pomóc złagodzić agresywne gonitwy, wprowadzając kilka zmian w aranżacji akwarium.
Oto 3 podstawowe wskazówki, które pomogą Ci rozładować napięcie i zmniejszyć dystans między dręczycielami a ich ofiarami:
Stwórz wiele kryjówek
Aquascaping wykorzystujący elementy wystroju jest bardziej skuteczny w zapobieganiu gonitwom ryb, jeśli stoi za nim spójna strategia.
Twoim celem powinno być stworzenie mini-terytoriów, które agresorzy mogą zająć, trzymając je z dala od innych ryb.
Aby pomóc słabszym rybkom, możesz stworzyć dodatkowe kryjówki za pomocą jaskiń skalnych, drewna dryfującego, glinianych doniczek lub dekoracji z dużą ilością małych szczelin.
Tworzenie terytoriów jest szczególnie pomocne, jeśli dochodzi do wielu gonitw między samcami tego samego gatunku. Możesz użyć syntetycznych roślin, aby wyznaczyć terytoria dla każdego samca, a zobaczysz znaczny spadek walk o dominację.
Zmień wystrój akwarium
Jeśli okaże się, że twoja początkowa strategia aquascapingu nie działa, a więcej ryb jest nękanych/nękanych niż nie, możesz spróbować zmienić wystrój zbiornika.
Zastanów się, jakich elementów może brakować w twoim akwarium. Czy jest w nim zbyt dużo otwartej przestrzeni, która nie jest wykorzystywana do pływania, ponieważ ryby czują się zbyt odsłonięte? Czy Twoje ryby przepełniają określoną część zbiornika?
Jeśli tak jest, musisz po prostu rozłożyć elementy wystroju i/lub rośliny, aby podzielić zbiornik na więcej sekcji.
Jeśli gonitwa powoduje zranienia, ponieważ ryby ciągle wpadają na dekoracje o szorstkiej fakturze lub ostrych krawędziach, powinieneś rozważyć zmianę na gładkie kamienie lub żywe skały.
Dodaj rośliny jako strefy ochronne
Żywe rośliny wodne są niezbędne dla spokojnego akwarium! Ryby będą potrzebowały przerwy od gonitwy, nawet jeśli odbywa się ona w zabawny i nieagresywny sposób. Posiadanie „lasu” wysokich roślin, do których mogą się wycofać, gdy zostaną przytłoczone, pomoże również twoim rybom czuć się pewniej podczas pływania na otwartych przestrzeniach.
Wysokie rośliny w tle stanowią świetne schronienie dla wszystkich ryb, które mogą być nękane lub zastraszane, w tym rannych ryb, ciężarnych samic, a nawet wrażliwych młodych/nowych osobników.
Lista zaledwie paru wysokich roślin, które mogą stanowić doskonałe schronienie:
- Wisteria (Glicynia)
- Rogatek Sztywny
- Glewiki
- Echinodorus
- Nurzaniec

Dlaczego moje ryby nagle zaczęły się nawzajem obgryzać?
Jeśli spokojna gromadka łagodnych ryb nagle zaczyna się wzajemnie podszczypywać, istnieje prawdopodobieństwo, że warunki lub parametry wody w zbiorniku są niezrównoważone.
Stresująca atmosfera w zbiorniku może skutkować potyczkami.
W takim przypadku powinieneś obserwować ryby i szukać oznak chorób, złej diety, niedotlenionej czy złej jakości wody itp. i odpowiednio wprowadzać zmiany.
Czy moje ryby walczą czy łączą się w pary?
Uganianie się ryb podczas godów zwykle odbywa się okresowo i zanika, gdy samice nie są gotowe do rozrodu.
Walki między rybami będą trwać wiecznie, chyba że zainterweniujesz (oddzielne zbiorniki / akwarium). W przeciwieństwie do pościgu podczas rytuału godowego, agresywny pościg pozostawi ślady na ciele dwóch walczących ryb.
Czy moje ryby walczą czy bawią się?
Ryby, które angażują się w zachowania ławicowe/szkółkowe, mogą za bardzo wchodzić sobie w drogę.
Jeśli jest dużo szybkiego pływania, bez oznak agresji lub ukierunkowanego pościgu, możesz mieć pewność, że ryby po prostu się bawią.
Walczące ryby najczęściej mają tylko 2 osobniki wchodzące w interakcję jednocześnie i będzie to wyglądało na celową agresję.
Nie krępuj się rozdzielać ryb, które ciągle wdają się w bójki, lecz nie reaguj na pierwszy przejaw agresji.
Ustalenie dominacji, zdobycie praw do krycia i wyznaczenie granic dla nowo przybyłych może wymagać jednorazowej walki, po której następują tylko pokojowe interakcje.